T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İZMİR / KONAK - Konak Ömer Zeybek Ticaret Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
"Tohumun ne olduğu ve nasıl elde edildiği?", "Tohum saklama yöntemlerinin neler olduğu?", bu kapsamda "Tohum topunun ne olduğu ve hangi amaçla kullanıldığı?", "Ülkemizin bitki örtüsünün çeşitliliğinin arttırılması, çoğaltılması, ağaçlandırılması konularında tohum topundan nasıl yararlanılacağı?" konularında toplumun her kesiminin bilgilendirilmesi, teşvik edilmesi amacıyla ilimizde "Tohum Topu Saç" Projesi başlatılmıştır.
Bir kampanya olarak yürütülecek bu proje kapsamında, gerekli tüm bilgiler İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün web sitesi üzerinde yer almakta olup, söz konusu siteye https://izmir.meb.gov.tr/fatih/tohumtopusac linkini kullanarak ulaşabilirsiniz.
Yaptığınız Tohum Toplarının videoları ve fotografları için müdür yardımcıları ile temasa geçiniz.
Tohum topu, toprakta bitki oluşumunu geliştirmek, toprağı canlandırmak ve havalandırmak için toprağa atılan minik toplardır. Tohum topları aynı zamanda tohumların gelişmesi için uygun ortamı sağlayarak onları dış etkenlerden korur.
Tohum topu yöntemi, koşullar çimlenme için uygun olana kadar tohumları güvende tutmak için kullanılan, doğayla uyumlu eski bir tekniktir.
Tohum topu olmadan doğaya atılan tohumlar, yetişmek için uygun şartları bulamayabilir. Başka canlılar tarafından yiyecek amaçlı tüketilebilir. Tohum topu içindeki kil, yüksek su tutma özelliği nedeniyle, tohumun çimlenmesi için gereken suyu, nemi barındırır. Ayrıca, tohum topu içindeki torf da, tohumların ihtiyacı olan besin maddelerini, mineralleri sağlamış olur.
Bir tohum topunun ceviz büyüklüğünde olması idealdir. Ancak, tohum topunun atılacağı yerin durumuna göre, tohum topunun büyüklüğü ayarlanmalıdır. Atılacak bölge ne kadar kuraksa, tohum topu da o kadar büyük olmalıdır.
Tohum topunu atacağımız yere göre, orman ağaçlarına ait ya da sebze, meyve, çiçek gibi istediğimiz bitkilerin tohumlarını kullanabiliriz.
Çok sıcak yaz ayları dışında, sonbahardan itibaren yağışlı dönemin başlamasıyla tohum topları araziye atılır.
Tohum topu yapımında bitki torfu ve kil yerine çeşitli renklerde kağıtlar da kullanılabiliyor. Ancak, bu çalışmada seçtiğimiz materyaller, uzmanlar tarafından önerilmiştir.
Bitki satan yerlerden alabileceğimiz 3 ölçü bitki torfu (ya da kompost-doğal gübre) ile aktardan alabileceğimiz 5 ölçü yeşil veya kırmızı kil ve 2 ölçü su bir kapta hamur kıvamına gelinceye kadar karıştırılır, yoğurulur. Burada, suyun yavaş yavaş eklenmesi ve kıvamın ayarlanması önemlidir.
Şayet, çeşitli çiçeklerin tohumlarını kullanarak bir tohum topu yapacaksak, tohumlar aynı kaba dökülerek, karıştırmaya devam edilir. Bu yöntemde, bir ölçü "karışık" tohum kullanılması daha idealdir. Sonra karışımdan bir parça alınarak, elimizde yuvarlanarak, en fazla ceviz büyüklüğünde toplar yapılır. Top haline gelen nemli hamur, istenirse, dinlenmesi için yumurta kaplarına konabilir. Bu toplar, 24 saat kurumaya bırakılır.
Biraz daha büyükçe tohum kullanacaksak, bu tohumları kabın içine dökmeden önce, top haline getireceğimiz karışımı elimize alırız ve içine 2 adet tohum koyup, bir top yaparız. Bunun sebebi, gereğinden fazla ağaç tohumunun aynı topta olmaması, ancak bir "yedek" tohumun da aynı ortamda bulundurulmasıdır.
Ancak, ağaç olacak bir bitkinin tohumunu kullanacaksak, en büyüğü kiraz çekirdeği kadar olacak şekilde, her tohum topuna sadece bir tane tohum yerleştirilmelidir. Daha büyük tohumlar için, daha büyük tohum topları yapılmalıdır.
Bir tohum topunda aşırı tohum olması, hiç biri için yeterli nem ve besinin sağlanamaması anlamına gelebilir. O zaman da, tohum topunun içindeki hiçbir tohum çimlenemez ve gelişemez.
